उद्देश्य
- कृषिको सघनीकरण र विविधीकरणबाट दीगो उत्पादन तथा उत्पादकत्व वृद्धि गर्ने राष्ट्रिय उद्देश्य प्राप्तीको लागि बाली शत्रुहरूको समुचित व्यवस्थापन गर्न एकीकृत शत्रुजीव व्यवस्थापन पद्धतिको व्यापक उपयोग गर्ने ।
- जीवनाशक विषादी ऐन २०४८ र नियमावली २०५० को पहिलो संशोधन २०६४ को परिधिभित्र रही विषादीको सुरक्षित प्रयोग र व्यवस्थापन गन जनचेतना अभिबृद्धि गर्ने ।
- कृषकहरूको सहभागितामा जैबिक बिषादीको प्रभावकारिता अध्ययन गरि रोग कीरा व्यबस्थापनमा जैबिक बिषादीको प्रयोगमा बढावा दिने ।
- प्रयोगशालामा ईन्टोमोपाथोजेनिक निमाटोड उत्पादन गरि कृषक स्तरमा वितरण तथा परिक्षण गर्ने ।
- बाली विरुवाहरूमा आकस्मिकरुपमा देखिने रोगकीराहरूको पहिचान गरी क्षेत्रीय स्तरबाट नियन्त्रणरव्यवस्थापन गर्न सहयोग गर्ने ।
- बाली शत्रु/ मित्रुको सर्भे/सर्भेलेन्स गरी जिल्ला र क्षेत्रीयस्तरको प्रभाव नक्शा (District/Regional Pest Map) तयार गरी कृषकहरूलाई आवश्यक तालीम र प्रदर्शन कायक्रम संचालन गर्ने ।
- राष्ट्रियस्तरमा बाली संरक्षण सम्बन्धी नीति निर्माणमा नेपाल सरकारलाई आवश्यक सहयोग पु¥याउने ।
रणनीति
- बाली संरक्षण कार्यक्रमलाई जिल्लाको उत्पादन कार्यक्रमसंग आवद्ध गर्ने । जिल्लामा देखिने रोगकीराको प्रकोपलाई न्यून गर्न सर्भे सर्भेलेन्स र आकस्मिक बाली संरक्षण सेवा, रोगकीरा नियन्त्रण अभियान जस्ता कार्यक्रम संचालन गर्ने ।
- खाद्यान्न तथा तरकारी उत्पादन क्षेत्रहरूमा एकीकृत शत्रु जसंीव व्यवस्थापन कार्यक्रमलाई पकेट क्षेत्रमा संचालन हुने कार्यक्रमसँग आवद्ध गर्ने ।
- विषादीहरूको प्रभाव न्यून गर्ने सिलसिलामा जीवनाशक ऐन र नियमावलीको पूर्णपालन गरी विषादी प्रयोगलाई न्युनिकरण गर्ने कार्यक्रम संचालन गर्ने ।
रणनीति
- बाली संरक्षण कार्यक्रमलाई जिल्लाको उत्पादन कार्यक्रमसंग आवद्ध गर्ने । जिल्लामा देखिने रोगकीराको प्रकोपलाई न्यून गर्न सर्भे सर्भेलेन्स र आकस्मिक बाली संरक्षण सेवा, रोगकीरा नियन्त्रण अभियान जस्ता कार्यक्रम संचालन गर्ने ।
- खाद्यान्न तथा तरकारी उत्पादन क्षेत्रहरूमा एकीकृत शत्रु जसंीव व्यवस्थापन कार्यक्रमलाई पकेट क्षेत्रमा संचालन हुने कार्यक्रमसँग आवद्ध गर्ने ।
- विषादीहरूको प्रभाव न्यून गर्ने सिलसिलामा जीवनाशक ऐन र नियमावलीको पूर्णपालन गरी विषादी प्रयोगलाई न्युनिकरण गर्ने कार्यक्रम संचालन गर्ने ।
Programs
- क्षेत्रीय वाली संरक्षण प्रयोगशालावाट संचालन भईरहेका वाली संरक्षण कार्यक्रमहरू
- क्षेत्रीय पेष्टम्याप अध्यावधिक गर्ने कार्यक्रम ।
- रोग कीराहरूको सर्वे एण्ड सर्भिलेन्स कार्यक्रमहरू ।
- विषादीहरूको क्षेत्रीय अभिलेख अध्यावधिक गर्ने कार्यक्रम ।
- क्षेत्रीय स्तर आकस्मिक वाली संरक्षण कार्यक्रमहरू ।
- अभियानमूलक वाली संरक्षण कार्यक्रमहरू ।
- सहभागिमूलक कार्यक्रमहरू ।
- विषादी र विषादीरुको प्रयोग संवन्धि जनचेतना कार्यक्रमहरू ।
- नियमित वाली उपचार शिविर संचालन कार्यक्रमहरू ।
- रोग कीराहरूको क्षेत्रीय म्यूजियम तयार गर्ने कार्यक्रम ।
- जैविक विषादीहरूको प्रभावकारिता संवन्धि अध्ययन कार्यक्रमहरू ।
- प्रयोगशाला निदान कार्यक्रमहरू
- ट्राईकोडर्मा उत्पादन कार्यक्रमहरू ।
- विषादी अवशेष विष्लेषण कार्यक्रमहरू ।
- च्याउ विउ उत्पादन तथा वितरण कार्यक्रमहरू ।
- तालिम कार्यक्रमहरू
- कृषक स्तर आई.पी.एम. पुनरताजगी तालिम ।
- कृषक स्तर विषादी र यसको प्रयोग तथा प्रभाव संम्बन्धि तालिम ।
- प्राविधिक स्तर वाली उपचार शिविर संचालन संवन्धि तालिम ।